DÜNYA BANKASI RAPORUNA GÖRE EĞİTİMDEN UZAK KALAN NESLİN OLASI AKIBET SENARYOLARI

EĞİTİMDE BEKLENEN KARAR: COVİD19’a YEREL ÇÖZÜMLER

Uzun zamandır beklediğimiz uygulamanın artık Türkiye’de de yapılacağını öğrenmiş olmanın sevinciyle bu haftaki yazıma başladım. Okul kapatmalarının veya sadece çevrimiçi derslerle akademik bilgi aktarımının yapılmaya çalışıldığı bu günlerde eğitim alarm veriyordu. Oldukça uzun süren çevrimiçi eğitim artık verimliliğini, ulaşıla bilirliğini ve öğrenciler nezhinde değerini yitirmeye başladı. Öğretmenler yorgun düştü. Bir yıla yaklaşan tedbirler, kısıtlamalar ve eğitim mahrumiyetleri top yekun tüm Dünya’yı bezdirdi. Salgın sonrasında da yüz yüze ve çevrim içi eğitimin harmanlanmış hali ile devem edilecek olsa da sadece online derslere maruz kalan bu nesil için artık belirli günlerde yüz yüze eğitime geçmenin zamanı çoktan gelmişti.

2020-2021 eğitim öğretim yılının ikinci dönemine başlayacağımız bu günlerde bazı güzel uygulamaların haberleri gelmeye başladı. Bir çoğunuzun öğrendiği üzere artık topyekun tüm Türkiye’ye için aynı kararı ve kısıtlamaları almaktan vaz geçme zamanı geldi. Sağlık Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın ortak çalışmasına göre, yerel bazlı atılacak normalleşme adımları için puanlama sistemi oluşturulmasının planlanıyor. [1]Test sayısı, pozitiflik oranı, 7 gün içinde vakalardaki değişim gibi çeşitli kriterlerle puanlanacak iller/ilçeler için artık farklı yaklaşımlar oluşturulacak. Puanlama sistemine göre o il, ilçe ya da beldede okullar yüz yüze eğitime geçebilir mi, restoranlar ya da kafeler açılabilir mi, sokak kısıtlaması kaldırılabilir mi karar verilecek.

Bu güzel haberle beraber biraz da eğitime ara vermenin oluşturacağı problemlere ve bu şekilde devam ederse bizi bekleyen olası senaryolara değinmek istiyorum ki yüz yüze eğitime geçilen günlerde velilerimiz tedbirlerini alarak öğrencileri okullara yollasın.

Dünya Bankası, eğitim bloğunda yayınlanan çalışmada NAEP (National Assessment of Educational Progress), PISA (Programme for International Student Assessment), TIMSS(Trends in International Mathmatics and Science Study) ve PIRLS (Programs in International Reading Literacy Study) ve benzeri uluslararası sınav neticelerine göre sal gın, nedeniyle öğrenme çıktılarında oluşabilecek üç farklı senaryoya yer verildi [2]

Eğer yukarıda sözü geçen holistik bu sınavlar tekrarlanırsa, küresel olarak üç farklı sınav neticesi yani başarı grafiği bekleniyor. Daha önce bir başka raporda kaleme aldığım çalışma da benzer şekilde başarı grafikleri olasılıklarını vermişti ama bu başarı okulların kapalı kaldığı süre ile orantılıydı. Dünya Bankası bloğunda yayınlanan bu yeni rapor ise çevrimiçi eğitime ulaşabilme oranı ile ele alınmış.

Kaynak: www.blogs.worldbank .org

Yukarıda verilmiş olan üç grafik, üç farklı senaryodaki başarı grafiğini ifade ediyor. Grafiklerin tepe noktaları ortalama başarıyı, grafiğin kalınlığı eğitme ulaşmadaki eşitsizliği, gri alanlar ortalamaların oldukça altında yer alan öğrencileri göstermektedir. (Oldukça zayıf olarak sınıflandırılan bu öğrenciler 10 yaşlarına kadar okuma ve yazmada sorun yaşayanlardır.)

Soldaki ilk grafik, yani birinci senaryoya göre küresel olarak öğrencilerin ortalama başarısı 500’lerden 400’lere düşecek ancak öğrenci sayısında totalde bir değişiklik olmayacaktır. Grafikte belirtilen mavi alan minimum başarıyı gösteren öğrenci sayısıdır.

İkinci senaryo özellikle eğitimde eşitsizliğin ön plana çıktığı durumdur. Özel okullara giden, internete kolaylıkla erişen, hatta gereken durumlarda özel ders alan bir grup geliri yüksek öğrenci topluluğunda başarı minör oranda azalmakta buna karşılık grafiğin genişliği çok artmıştır. Bu artan genişlik eğitime ulaşma açısından adeletsizliği, fakir aile çocuklarının bu salgında yaşadığı yoksunluğu ifade etmektedir. Mor alan göreceli olarak artan minimum düzey başarısıdır.

En ürkütücü olan senaryo en sağdaki grafik ile anlatılmıştır. Bu senaryonun diğerlerinden farkı hem eşitsizliğin hat safhada olması hem de yeşil alanla belirtilen bölgenin alan olarak büyüklüğüdür. Bu alan okuldan ayrılmış ve artık eğitime dönemeyecek/dönmeyecek çocukların mevcudunu ifade etmektedir. Fakir ailelerin çocuklarını bu salgında okuldan alıp, eve maddi gelir getirmesi için iş kollarına yolladığı durumdur. Bu senaryoda özellikle kız çocuklarının öncelikli olarak eğitimden mahrum kalacağı düşünülmektedir.

21.yy becerilerinin öğretilmesinin öneminin her fırsatta altının çizildiği dönemde özellikle küçük yaşta öğrencilerin ekran başına hapsolmaları ilerde hiç beklemeyeceğimiz problemlere gebedir. Her türlü şartta okulları yüz yüze eğimde tutmaya çalışan Fransa, Almanya, İngiltere gibi ekonomisi kuvvetli ülkelerin bu kararları almasının arkasında bir çok araştırma yatmaktadır. Bu araştırmalarından bazıları henüz Dünya’da bu tip salgınlar yokken yapılmış ve datalara dökülmek suretiyle hakemli dergilerde yayınlanmıştır.

Bu çalışmalardan biri 2005 yılında Pakistan Depremi’nin öğrenim üzerine etkileri ile ilgilidir. 8 Ekim 2005; Muzaffarabad kentinde 7.6 büyüklüğünde deprem olmuş ve 58bin ölü ile 3 milyon evsiz kayıtlara geçmiştir. Bu felaketten Pakistan’da 10bin okul ve 960bin öğrenci etkilenmiştir. Bu çocuklar ortalama 3 ay okula gidememiştir. Depremden ve bu 3 aylık eğitimden uzak kalmadan 4 sene sonra yapılan bir araştırmada bu çocukların ortalamada 1.5 kadar geri kaldıkları gözlemlenmiştir.[3] Benzer bir şekilde Yine ABD’de devam etmekte olan bir çalışmada aynı şekilde 3 aylık bir okula gidememe durumunun 1.03 senelik bir “katmerlenerek büyüyen bir birleşik” olumsuz etki gerçekleşeceği sonucuna ulaşılmıştır.[4] Bunun engellenmesi için bir sonraki sene ders tekrarının önemine işaret edilmiş. Konu tekrarı ile bu kaybın 0.54 seneye indirilebildiği, hatta ilave ilgi alaka gösterilerek çocukların eskisinden daha ileriye gidebileceği modellenmiş. Bu da bize göstermektedir ki bir an önce öğrenci ve öğretmenlerimiz için takviye çalışmaları planlamalıyız.

Gene benzer şekilde İkinci Dünya Savaşının Eğitimde ve Sonrasında dünyadaki etkisi ile ilgili yapılmış bir çalışmada yapılmış olan modellemeler göstermiştir ki savaş sırasındaki öğrenim kaybı ve bunun getirdiği ekonomik kaybın etkileri 40 sene sonrasına kadar devam etmiştir.[5]

Dünyadaki okul çocuklarının yüzde 31'ine (463 milyon), ya evde gerekli teknolojik varlıkların bulunmaması ya da benimsenen politikalar tarafından hedeflenmemesi nedeniyle yayın ve internet tabanlı uzaktan öğrenme platformlarına ulaşamadı. Bu oran Türkiyede %39 olarak deklare edildi.[6] Televizyon küresel olarak en fazla öğrenciye (yüzde 62) ulaşma potansiyeline sahip olan araçtı ve ülkemizde de kullanıldı.[7]

Küresel olarak, uzaktan öğrenme politikalarıyla ulaşılamayan 4 öğrenciden 3'ü kırsal kesimden gelmektedir ve yoksul ailelerdir.[8]

[1] https://www.milliyet.com.tr/galeri/son-dakika-iste-yeni-normallesme-kriteri-flas-maske-karari-6430323/4 [2] “We should Avoid Flattering the Curve in Education-Possible Scenarios for Learning Loss During the School Lockdowns” S Aroob IQBAL, P AZEVEDO,KGEVEN,A HASAN; H PATRINOS April 2020, https://blogs.worldbank.org/education sayfasında mevcut We should avoid flattening the curve in education – Possible scenarios for learning loss during the school [3] “How much learning may be lost in the long-run from COVID-19 and how can mitigation strategies help?” June 2020,M Kaffenberger, RISE Programme and affiliated to the Blavatnik School of Government at the University of Oxford; https://riseprogramme.org/people/michelle-kaffenberger sitesinde mevcut [4] “The Short-Run Macro Implications of School and Child-Care Closures “,JUNE 2020 Fuchs-Schündeln Goethe University Frankfurt CEPR and IZA; Kuhn ,University of Bonn, ECONtribute, CEPR and IZA ;Tertilt ,University of Mannheim, CEPR and IZA ; http://ftp.iza.org/dp13353.pdf sayfasında mevcut [5] Education Plus Development , “ The Covid-19 cost of school closures” G Psacharopoulus, H Patrinos, V Collis, E Vegas ,April 2020 https://www.brookings.edu/blog/education-plus-development/2020/04/29/the-covid-19-cost-of-school-closures/ sitesinde mevcut [6] https://www.egitimreformugirisimi.org/egitim-izleme-raporu-2020-ogrenciler-ve-egitime-erisim/ [7] A.g.e [8] https://data.unicef.org/topic/education/covid-19/