İlk Öğretimde Algoritmik Düşünme Sistemi (ADS)

Bu yazımda sizlerle “Algoritmik Düşünme Sistemi” (ADS) in okullarımızda işlediğimiz derslerin içeriklerine uyacak planlı, uygulanabilir, ölçülebilir ve takip edilebilir şekilde programlanmasını masaya yatırmak istiyorum. Algoritma nedir sorusunu cevapladıktan sonra, tüm derslerimizin içine neden gömmemiz gerektiğini açıklamak hem de sınıf içi birkaç uygulama ekleyerek bitireceğim.

Foto: immibbilissim.com

Bir sorunu ya da bir problemi çözmek veya belirli bir amaca ulaşmak için gerekli olan sıralı mantıksal adımların tümüne algoritma denir. Kısaca sorunun çözümü için izlenecek yolun tanımıdır.

Foto: kodlamanisa.gov.tr

Sorunlarımızı çözmek için sıralı mantıksal adımlar işlettiğimizde çoğunlukla çözüldüğünü görürüz, bu işlemi bazılarımız otomatik olarak yapsak da okullarımızda derslerimizin içine gömülmüş şekilde bir plan ve program dahilinde “Algoritmik Düşünme Sistemini” (ADS) anaokulundan 8. Sınıfa kadar öğrencilerimize belirli bir program dahilinde vermeliyiz.

Türkiye’de okullar MEB tarafından hazırlanmış, çok kapsamlı ders programına sahiptir. Bu kapsam yurt dışındaki çoğu sisteme göre oldukça yüklüdür. Algoritmik Düşünme Sistemi bizim programlarımızda ayrı bir içerik olarak belirmese de aslında matematik eğitiminin içerisinde eklenmiştir. MEB Talim Terbiye Matematik Ders Programının içerisinde bu konuya atıfta bulunacak şöyle bir tanım var:

“Matematiksel yetkinlik ve bilim/teknolojide temel yetkinlikler:

• Matematiksel yetkinlik, günlük hayatta karşılaşılan bir dizi problemi çözmek için matematiksel düşünme tarzını geliştirme ve uygulamadır.

• Sağlam bir aritmetik becerisi üzerine inşa edilen süreç, faaliyet ve bilgiye vurgu yapılmaktadır.

• Soruları tanımlamak ve kanıta dayalı sonuçlar üretmek amacıyla doğal dünyanın açıklanmasına yönelik bilgi varlığına ve metodolojiden yararlanma beceri ve arzusuna atıfta bulunmaktadır.”

Görüldüğü üzere ADS’nin sistemimizde matematik ve bilgisayar/teknoloji dersi içinde yer alıyor. Bu bağlamda tüm müfredata yayılacak şekilde ADS uygulamaları projesine farklı branşların eğitimcileri “her dersin farklı düşünme sistemlerini geliştirdiğini” savunuyor olabilir, ancak Z kuşağı yani teknolojinin içerisine doğmuş olan bu kuşak bizlerden farklı.

Bizlerden daha önde giden ve bizden farklı öğretim programlarına ihtiyaç duyan bir nesil. ADS bu kuşağa anaokulundan itibaren tüm derslerin içerisine gömülecek şekilde verilmeli.

Ayrıca bu yazıyı okurken bazı meslektaşlarımın “zaten proje bazlı eğitim söylemlerinin de içinde aslında temel olarak ADS bulunmakta” dediğini duyar gibiyim ama burada tüm derslerin içerinde belirli bir plan dahilinde dahil edilmiş sınıf içi uygulamaları ve ölçme değerlendirme aktivitelerini ve takibini kastediyorum diyerek ADS hakkında uygulama basamaklarını açıklamak isterim.

ADS Uygulama Basamaklarını anlamak öncelikle bennim de şuan bu uygulamada bu sorunumda ADS kullanmam ile başlamalı diye düşünüyorum. Örneğimi daha anlşılır kılabilmek için aşağıda basamakları kullanacağım;

ALGORİTMİK DÜŞÜNME BASAMAKLARI;

*PROBLEMİ TEŞHİS EDER

* PROBLEMDE NEYİN ÖNEMLİ OLDUĞUNU FARKEDER

* TEMEL UNSURLARIN ÖNEM SIRASINA GÖRE SIRALAR

* PROBLEMİ ÇÖZMEK İÇİN OLASI ÇÖZÜM YOLLARINI SIRALAR

* ÇÖZÜM YOLLARI ARASINDA AMACINA EN UYGUN OLANINI SEÇER

* UYGULAMA AŞAMASINA GEÇER

* SONUCU DEĞERLENDİRİR

*Sorun= ADS’in yaygınlaşan planlı bir model olması

* Önemli olan= Tüm derslerde planlı uygulanması

* Temel Unsurların Önem Sırasına Göre Sıralanması=

Planlı olması, Tüm derslerin içinde olması, Ölçülebilir Olması, Takip Edilebilir Olması, Velinin Gelişimi Fark Etmiş Olması , Öğrencinin Kendi Yaşantısına Yansıtması

* Olası Çözüm Yolları= Okullarımızda tüm bölüm öğretmenleri ile ayrı ayrı toplanarak içerik paylaşımı ve öğretmenlerin sahiplenmesinin sağlanması

* Amaca En Uygun Çözüm Yolu= Branşların İş birlikteliği, Paylaşım ve Çözüm Odaklı yaklaşım

Sınıf içi uygulamasına örnek olarak ise aşağıdaki örneği yazmak isterim;

ÖRNEK; (7. Sınıf)

TASARRUF İLE İLGİLİ SUNUM YAPMASI GEREKEN ÖĞRENCİ;

* SORUN = TASARRUFU ETKİLİ ANLATMAK

* ÖNEMLİ OLAN = ARKADAŞLARININ SORU SORMASINI SAĞLAMAK, DİKKATİNİ ÇEKMEK

* HANGİSİ DAHA ÖNEMLİ= SUNUM ŞEKLİ, SÜRESİ, İÇERİĞİ, KULLANABİLECEĞİ EK MATERYALLERE ULAŞIM

* ÇÖZÜM YOLLARI İÇİNDE AMACA UYGUN OLAN = SUNUMUN HAZIRLANMASI, PROVA VE DÜZELTMELER

* SUNUM SONRASI ÖZ DEĞERLENDİRME

Son olarak bir çoğumuzun bildiği gibi PİSA 2021’de ALGORİTMİK DÜŞÜNME SORULARI soracağını açıkladı diye ekleyip artık ölçme değerlendirme sınavlarında ADS’in matematikten ayrı bir kısım olarak ele alındığını da eklemek isterim. Aşağıda PISA’nın örnek sorusunu da ekliyorum